Cambridge Analytica, 2013 yılında SCL Group tarafından kuruldu ve Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde, Brexit referandumunda ve diğer ülkelerdeki seçimlerde çalıştı. Son yıllarda, birçok ülkede Cambridge Analytica’nın veri madenciliği ve psikometrik analiz teknikleri ile siyasi kampanyaları manipüle etme potansiyeli tartışmalara yol açtı.
CAMBRİDGE ANALYTİCA NEDİR?
Cambridge Analytica, 2013’te kurulan ve 2018’de iflas eden İngiliz siyasi danışmanlık ve veri analizi şirketiydi. Şirket, büyük veri madenciliği, veri analizi ve stratejik iletişim konularında hizmet veriyordu. Ancak Cambridge Analytica, Facebook verilerini izinsiz olarak kullanarak kişisel bilgileri toplamak ve analiz etmekle suçlanan büyük bir veri skandalına karıştığı için ünlüdür.
2018’de patlak veren skandal, Cambridge Analytica’nın, Aleksandr Kogan adlı bir araştırmacının geliştirdiği bir uygulama aracılığıyla milyonlarca Facebook kullanıcısının kişisel bilgilerini topladığını ortaya çıkardı. Bu bilgiler daha sonra siyasi kampanyalar için hedefleme ve etkileşim amacıyla kullanıldı.
Cambridge Analytica’nın, ABD’deki 2016 başkanlık seçimlerinde ve İngiltere’deki Brexit referandumunda etkili olduğu düşünülmektedir. Skandal, dünya genelinde veri gizliliği, etik ve kişisel bilgilerin korunması konularında büyük tartışmalara yol açmıştır.
CAMBRİDGE ANALYTİCA SKANDALI NASIL VE NE ZAMAN OLDU?
Cambridge Analytica skandalı, 2018 yılında patlak verdi ve Facebook ile Cambridge Analytica arasındaki kişisel verilerin izinsiz kullanımıyla ilgili ciddi endişeler ortaya çıkardı. Olaylar şu şekilde gelişti:
* 2013-2014 yılları arasında, Aleksandr Kogan, Cambridge Üniversitesi’nde görevli bir araştırmacı, Facebook’ta “This Is Your Digital Life” adlı bir anket uygulaması geliştirdi. Bu uygulama, kullanıcıların kişisel bilgilerini ve beğenilerini topluyordu. Kullanıcılar, anketi doldurarak bilgilerinin akademik araştırma için kullanılmasına izin veriyordu.
* Ancak Kogan, uygulama sayesinde elde ettiği verileri Cambridge Analytica ile paylaştı. Bu paylaşım, Facebook’un kullanıcı verilerinin kullanılma şekliyle ilgili politikalarını ihlal ediyordu. Cambridge Analytica, bu verileri milyonlarca Facebook kullanıcısının profilini oluşturmak ve siyasi kampanyalar için hedefleme ve etkileşim amacıyla kullanmak üzere değerlendirdi.
* 2015’te, Facebook, Kogan’ın uygulamasının politikalarını ihlal ettiğini öğrendi ve uygulamanın kaldırılmasını talep etti. Ayrıca, Kogan ve Cambridge Analytica’dan toplanan verilerin imha edilmesini istedi.
* 2018’de, The Guardian ve The New York Times gibi gazeteler, Cambridge Analytica’nın izinsiz olarak elde ettiği Facebook kullanıcı verilerini siyasi amaçlarla kullanmakla suçlayan Christopher Wylie adlı bir eski çalışanın ifşaatlarını yayınladı. Bu ifşaatlar, skandalın dünya çapında duyulmasına ve büyük tartışmalara yol açtı.
* Skandalın ortaya çıkması üzerine, Facebook ve Cambridge Analytica soruşturmalar ve sorgulamalarla karşılaştı. Cambridge Analytica, 2018’de iflas etti ve faaliyetlerini durdurdu. Skandal, veri gizliliği, etik ve kişisel bilgilerin korunması konularında dünya genelinde önemli tartışmalara yol açtı.
